RÜZGAR YÖNLERİ VE İSİMLERİ
YILDIZ: Kuzeyden esen, ismi yerel balıkçılar tarafından
verilen soğuk rüzgar. Genellikle Karadeniz ve Marmara denizi üzerinden bir
soğuk cephenin geçişinden sonra eser. Yazın serin, kışın ise soğuk hava taşır.
LODOS: Türkiye’nin batı kesimlerinde, güney batı
yönlerden esen sıcak rüzgar. Bazen hızı ve hamlesi 40 ile 60 Knots’a kadar
ulaşarak etkili olur. Denizciler için oldukça önemlidir. Yağmurun peşinden
sıcak bir havaya neden olur. Özellikle kış mevsiminde, sıcak esme özelliği
nedeniyle karların erimesine neden olarak zaman zaman taşkın, sel ve su
baskınlarına yaratır. Aynı zamanda estiği sürece sıcaklıklarında normallerinden
fazla artmasına neden olan bir rüzgardır. Zaman zaman Eğe, Marmara ve Batı
Akdeniz’de deniz ulaşımını etkilediği gibi kara ve denizde can ve mal
güvenliğini tehlikeye sokacak olaylara neden olarak yaşamı etkiler.
POYRAZ: Kuzeydoğudan esen, Karadeniz’in kuzey doğuya
bakan kıyıları ile İstanbul Boğazı’nda hasar yaratabilecek şiddette esen soğuk
rüzgar. Güney Rusya üzerinde oluşan yüksek basınç ile yoğun soğuk kararlı
havanın güneye, Karadeniz’in nispeten sıcak deniz yüzeyine doğru uzanması
nedeniyle güneyde oldukça kararsız ve hamleli rüzgar oluşur ki bu
poyrazdır. Poyrazın şiddeti ve hamlesi, kuzeydeki yüksek basınç ile
güneydeki, yani Karadeniz üzerindeki alçak basıncın arasındaki basınç farkına
bağlıdır. Basınç farkı fazlalaştıkça rüzgarın hızı ve hamlesi artar. Poyraz,
aynı zamanda kış mevsiminde Türkiye’nin kuzey kıyılarında, Karadeniz’de ve
Karadeniz’e bakan taraflarda kar yağışına neden olur.
MELTEM: Tüm yaz boyunca Doğu Akdeniz’de düzenli olarak
esen kuzeybatılı rüzgar. Özellikle Temmuz ve Ağustos aylarında hem çok düzenli
hem de kuvvetli olarak eser. Musonların oluşum şekillerine benzerlikleri
vardır. Genellikle Doğu Akdeniz’de alçak basınç oluştuğunda veya yerleştiğinde
görülür. Hızı 15-20 Knots’dur. Öğleden sonra zaman zaman hızı 30 Knots’u bulur.
Geceleri ise rüzgarın hızında alama görülür. Aynı özellikleri taşıyan ve Ege’de
esen rüzgar da yerel ifadeyle İMBAT olarak isimlendirilir.
KARAYEL: Yağmurlu bir dönemi izleyen 2-3 gün boyunca
devamlı olarak esen kuzeybatılı rüzgar. Balkanların kuzeyinde, Rusya Stepleri
içerisinde oluşan alçak basınç merkezi ve buna bağlı cephe sistemlerinin geçişi
sırasında gözlenen rüzgar cinsidir. Esme yönündeki yüksek dağların kuytu
taraflarında yamaç aşağı alçalan rüzgar ısınarak fön tipi rüzgar etkisi ve
özellikleri taşır. Bu yerlerde sıcak, kuru ve hoş bir hava yaratırlar.
KEŞİŞLEME: Güneydoğudan esen ve ismi yerel denizciler
tarafından verilen oldukça kuru ve sıcak rüzgar. Etkilediği yerlerde
sıcaklıkların artmasına neden olduğu gibi havayı da kurutur.
KIBLE: Güneyden esen, güney yönünü simgeleyen
“kıble”den ismini alan, oldukça sıcak ve nemli rüzgar. Orta Akdeniz’de oluşan
alçak basınç merkezi ülkemizde bu tür rüzgarın gözlenmesini sağlayan
etkenlerdendir.
GÜNDOĞUSU: Doğudan esen soğuk ve kuru
rüzgar. Güney Rusya ile Kafkaslarda yüksek basıncın görülmesi durumunda bu
rüzgar tip daha çok gözlemlenir. Gündoğusu rüzgar genellikle yağışın
kesilmesine neden olur.
GÜNBATISI: Batıdan esen sıcak ve nemli
rüzgar. Günbatısı özellikle yurdun batı kesimlerinde yağışlara neden olur.
Marmara ve Karadeniz üzerinden alçak basınç ve cephe sistemlerinin her
geçişinde gözlenen ve zaman zaman denizde ve karada yaşamı etkiler.
Yorumlar
Yorum Gönder