YANGIN,YANGIN TÜRLERİ VE MINIMAXLAR

Gemilerde çıkan yangınlar yüzünden her yıl milyarlarca liralık hasarlar ve can kayıpları olmaktadır. Bu yangınların temel nedeni insan hatalarıdır. Dikkatsizce yapılan bir hareket gemi ve içindeki insanları tehlikeye atmaktadır.
Karada çıkan yangınlarda, söndürme için birçok yardımcı varken gemi yangınlarında ise söndürme işi, gemi mürettebatının bilgisine ve yangın söndürme donanımının yeterliliğine bağlıdır. Bu nedenle yangın donanımının eksiksiz ve her gemi adamının da iyi bir itfaiyeci kadar bilgiye sahip olması gerekmektedir.
Yangının Oluşma Şartları:
Bir yerde bir yangının çıkabilmesi için üç ana şartın oluşması gerekir. Bunlar;
       1-Yanacak bir maddenin bulunması (akaryakıt)
       2- Yangın çıkartabilecek ısı veya kıvılcım gibi bir kaynağın olması (kimyasal, biyolojik veya fiziksel)
       3- Yeterli miktarda oksijenin bulunması.



Yangınla karşılaşınca ilk düşünülmesi gereken şey;
       Yangının yayılmasını önlemek ve yangını kontrol altına almak olmalıdır.
       Unutmamak gerekir ki YANGIN,
      direkt temas,
      radyasyon (ışıma),
      sıcak hava akımı ve
       ısının yayılması ile genişler.
Yangın Türleri:
1)A Türü Yangınlar = Katı Madde Yangınları:
Yanıcı basit katı maddeler yangınıdır. (Mesela; odun, kömür, kağıt, ot, kumaş vb.) temel özellikleri kor oluşturmalarıdır.
2)B Türü Yangınlar = Sıvı Madde Yangınları:
Yanıcı sıvı maddeler yangınıdır. (mesela; benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, solvent, katran vb.). temel özellikleri korsuz, alevli yanmalarıdır.
3)C Türü Yangınlar = Gaz Yangınları:
Yanıcı gaz maddeler yangınıdır. (Mesela; metan, propan, bütan, LPG, asetilen, havagazı, doğalgaz ve hidrojen vb.) Temel özellikleri patlamadır.
4)D Türü Yangınlar = Hafif Metal Yangınları:
Yanabilen hafif metaller yangınıdır. (Mesela; alüminyum, magnezyum, titanyum, zirkonyum, lityum, çinko, sodyum, potasyum ve kalsiyum vb.) Temel özellikleri korlu, alevsiz ve yüksek sıcaklıkta yanmalarıdır.
5)E Türü Yangınlar = Elektrik Yangınları:
Akım taşıyan kablolar, elektrik motorları ve elektronik cihazlardan meydana gelen yangınları kapsamaktadır. Elektrik sadece yangının başlamasına sebep olmaktadır. Yangın başlangıcından sonra çevredeki yanıcı maddenin cinsine göre A,B,C,D yangın sınıflarına dönüşmektedir. Bu sınıf yangınların söndürülmesinde kullanılabilecek söndürücüler, elektrik akımını iletmeyen söndürücüler olmalıdır.
Minimax(Taşınabilir Yangın Söndürücü)
Taşınabilir yangın söndürücüler, yangın türüne bağlı olarak çeşitli tip ve kapasitede imal edilmişlerdir. Aşağıda bu değişik tip söndürücülerin, kapasiteleri, performansları ve kullanılacağı yangın türleri hakkında çeşitli bilgiler verilmiştir.
Minimax Türleri:
1)Sulu Minimaxlar
2)Köpüklü Minimaxlar
3)Kimyasal Minimaxlar
4)B.F.C'li Minimaxlar
5)CO2 li minimaxlar
1)Sulu Minimaxlar:
       Kullanılma süresi        : 60-90 saniye
       Kullanılma mesafesi   : Etkili olacağı mesafe 3 m. maksimum 8 m.
Kullanılışı: Su en iyi soğutucu maddelerden biri olduğu için yangına karşı en çok kullanılan söndürücüdür. Ayrıca ağaçtan yapılmış maddelerin içine kolayca nüfus etmesi dolayısı ile "A" tipi yangınlarda söndürücü olarak su tercih edilir. Yanan maddeler eğer bir yükseklik teşkil ediyorsa söndürme işlemine, yanan maddenin dibinden başlanır. Yanan maddelerin arasında suyun basıncı ile etrafa dağılacak kağıt gibi kolay uçacak maddeler varsa, bu durum yangının etrafa yayılmasına sebep olabilir. Böyle durumlarda suyun jet etkisi yapmayacak şekilde yangına sevk edilmesi gerekir.
2)Köpüklü Minimaxlar:
      Kullanılma süresi       :60-90 saniye
      Kullanılma mesafesi : Etkili olacağı mesafe 3 m. maksimum 5 m
B tipi yangınlarda kullanılır.
3)Kimyasal Tozlu Minimaxlar:
       Kullanılma süresi      : 15-40 saniye
       Kullanılma mesafesi : Etkili olacağı mesafe 3 m. maksimum 5 m
Kullanılışı: Kimyasal tozlar aleve kimyasal etki yaparak söndürdüğünden A-B ve C yangınlarında rahatça kullanılabilir. Bu minimaxlar kullanılırken yangının bütün çevresine en kısa bir şekilde püskürtülmeii, böylece tozların çıkartacağı kimyasal bulut kolayca yangının sönmesine etken olacaktır. Tozlu minimaxlar kullanılırken rüzgar arkaya alınmalı, bu suretle tozun rüzgar yardımı ile de yangına tevcihi sağlanmış olacaktır. Yangın söner sönmez minimax stop edilmeli ancak yeniden alevlenme ihtimali göz ardı edilmeden tedbirli olunmalıdır.
4)B.C.F'li Minimaxlar:
       Kullanılma süresi      : 10-20 saniye
       Kullanılma mesafesi : Etkili olacağı mesafe 2-3 m
Kullanılışı: Toz söndürücüler gibi, B.C.F.'li minimaxlarda aleve kimyasal etki yaparak söndürürler. A-B-C ve E yangınlarında emniyetle kullanılabilir. Elektrik yangınlarında ve kapalı mahallerde en etkin söndürücü olarak tanınır. Ancak bu gaz atmosferdeki ozon tabakasını deldiği için kullanılmasının yasaklanmış olduğu, ancak son düzenlemelerle tekrar kullanımının söz konusu olduğu unutulmamalıdır. Burada bu gazdan bahsedilmesi sadece bilgi kazandırmak içindir.

5)CO2’li Minimaxlar:
       Kullanılma süresi      : 10-30 saniye
       Kullanılma mesafesi: Etkili olacağı mesafe 2 m
Kullanılışı: CO2yangını yangın çevresindeki hava ve oksijenin yerini değiştirerek söndürür. Böylece CO2 tutuşmayı engeller ve A, B, C yangınlarında kullanıldığı gibi, elektrik yangınlarında çok iyi bir söndürücüdür. Toz söndürücüler ile B.C.F. söndürücülere benzer özellik taşır. Kapalı mahallerde çok etkileyici bir söndürücü olarak kullanılır.        


       SÖNDÜRÜCÜNÜN RENGİ    SÖNDÜRÜCÜNÜN TİPİ     KULLANILDIĞI YANGIN TÜRÜ

       KIRMIZI                                   SU lu Yangın söndürücü                            A 

       SARI veya BEYAZ                    KÖPÜK lü Yangın söndürücü                  A ve B 

       MAVİ                                         KİMYASAL TOZ’lu                              A,B,C ve D                                                          Yangın söndürücü
                                                      
       YEŞİL                                         HALON  B.C.F.                                   A,B,C ve E 

       SİYAH                                        CO2 (Karbondioksit)’li                         A,B,C ve E                                                            Yangın söndürücü  
                                                         

Yorumlar